Blog
Reklamlardaki Okuma Hızları Doğru mu?
Okuma hızları ile yapılan hızlı okuma reklamları dikkat çekiyor. İnsanlar ne kadar hızlı okuyailir? Her şey aynı hızda okunur mu? Reklamlarda verilen okuma hızları abartı mı?
Hızlı okuma kurslarında okuma hızınız artar. Sözcükleri tanımaya (fotografik tanıma) başlayıp akıcı okuma da sağlanırsa belli bir süre sonra anlamada artmaya başlar. Peki bu reklamlarda okuma hızlarında abartı var mı? Elbette, var. Adam tüccar. Arkasına almış kitapları sanki herkes Cin Ali okuyor. Her şeyi aynı hızda okumanız her şeyi aynı anlama oranında (yüksek rakamlarda) oldukça zor. Hızlı ve anlayarak okuma yaparsınız. Bu hız ve anlamadaki artışı ilk okumanız ile kıyaslamanız gerekiyor. Okuma geçmişinizde dahil olmak üzere birçok şey okuma hızı ve anlama oranlarını etkiler. Yani herkes aynı hızda okuyacak, herkes aynı metni aynı oranda anlayacak diye bir şey yok…
Hızlı okuma kursu için kurumumuza gelen kişilerden çok duyduğum bir soruyu burada cevaplamak istiyorum. Hatta birkaç sorunun cevabı olacak. Kursiyerlerimiz ya da kurslarımıza kayıt olacak arkadaşlar içinde hızlı okuma hakkında aydınlatıcı bilgiler olur.
- Dakikada kaç kelime okuyacağım?
- Hızlı okurken anlayabilecek miyim?
- Siz dakika da kaç kelime okuyorsunuz?
- Hızlı okuma teknikleri ile okursam kitaplardan zevk alır mıyım?
- Okuma hızım artsın istemiyorum, anlayarak okuma yapmak istiyorum.
Hızlı Okuma Bilişsel Bir Süreç
Bu soruların hepsine bu yazımızda cevap vereceğiz. Hızlı okuma bilişsel bir süreç olup Gestalt öğrenme kuramına dayanır. Bütünden parçaya. Beynimiz önce bütünü algılıyor, sonra parçaları. Okuma sürecinde ana fikir daha sonra yardımcı düşünceler. Bu metinde bu anlatılıyor, yazar bunu belirtmek istemiş dediğinizi anımsatmak istiyorum. Daha sonra da metin şurasında şunlara değinmiş, yazarın şu görüşlerine katıldım ya da katılmadım.
Hızlı okuma tekniği, sözcükleri tek tek görüp algılamak yerine birden fazla sözcüğü hatta satırı hatta sayfanın gözlerimiz aracılığı ile beyne iletilmesi beynimiz tarafından kavranması, algılanması, yorumlanması, bilgilerin sınıflandırılıp bellekte tutulmasına kadar süren karmaşık bir süreçtir.
Okuma tekniği bilmeyen insanlar nasıl okur?
Okuma tekniği bilmeyenler,
Bir metin okurken sözcüklere tek tek odaklanıp sözcükleri sırasıyla gözler aracılığıyla beynimize göndermekte ve karmaşık okuma sürecini gerçekleştirmekteyiz.
Okuma sırasında gözler düz bir zeminde hareket eder. Göz normalde hareket eden bir nesneyi hareket ederek algılarken duran bir nesneyi durarak algılar.
Okuma sırasında gözlerimiz sıçramalar yapar. Gözlerimiz sıçramalar arasında bir sözcükten diğer sözcüğe geçerken de duraklamalar yapar.
Duraklamalar okumanın gerçekleştiği anlar diyebiliriz. Resimler beyne gönderilir.
Beyin şifreleri çözerek okumayı gerçekleştirir. Burada sıçramalar zaman çok almaz ama duraklamalar daha fazla zaman alır.
Bir de unutmadan okuma sırasında geri dönüşlerimiz daha iyi anlayacağımızı düşünerek yaptığımız tekrar oldukça zaman almaktadır. Bunun dışında seslendirme de okuma süresinde ham anlamayı olumsuz etkilemekte hem de okuma süresini arttırmakta. Öğretmenlik mesleğimde sesli okumaların öğrencilerin anlamasını azalttığını dikkatini dağıttığını sık sık görmekteyim.
Hızlı Okuma Tekniğini Bilmeyenler İçin Belirlenmiş Okuma Hızları
KÖTÜ | ORTA | İYİ ÇOK İYİ | ||
İlkokul 1-2 arası | 20-30 | 30-40 | 40-80 | 80+ |
İlkokul 3-4 arası | 70-80 | 81-97 | 98-126 | 127+ |
Ortaokul 5-8 arası | 85-91 | 91-122 | 123-146 | 147+ |
Lise 9-12 arası | 100-121 | 122-146 | 147-192 | 193+ |
Üniversite Öğrencileri | 116-131 | 132-152 | 153-196 | 197+ |
Üniversite mezunları | 159-180 | 181-199 | 200-220 | 220+ |
Bir dakikada 160 kelime YAVAŞ |
Bir dakikada 350-800 HIZLI |
Bir dakikada 800-1300 ÇOK HIZLI |
KAYNAK: Kadıoğlu (2001,98)
Okuma Hızları Konusunda Detaylı Açıklama
1. Dakikada 80 – 160 Kelime: Yavaş okuyucu. Böyle çok yavaş bir hızda düşük bir yoğunlaşma vardır. Bu
hızdaki okuyucuların genellikle anlama oranları da düşüktür
2. Dakikada 160 – 220 Kelime: Bu değer Türkiye ortalamasıdır. Bu hızdaki yoğunlaşma ve anlama oranı da
genellikle düşüktür.
3. Dakikada 220 – 320 Kelime: Bu aralık Türkiye’de hemen hemen ortalama üstü iken, birçok batı ülkesinde
sadece ortalamadır.
4. Dakikada 320 – 500 Kelime: Bu değer ortalama üstü bir değer olup, okuma hızı açısından yoğunlaşmanın
artma başlangıç noktasıdır.
5. Dakikada 500 – 800 Kelime: Bu değer hem Türkiye, hem de gelişmiş batı ülkeler okuma hızı ortalamalarına
göre hızlı bir okuma değeridir. Bu hız aralığında okuyan çoğu kişinin enteraktif ve doğru bir hızlı okuma
eğitimine veya kursuna katıldığı anlaşılmaktadır. Bu gruptaki okuyucuların okuma hızlarıyla birlikte anlama
oranları da yüksektir.
6. Dakikada 800 – 1300 Kelime: Fiziksel açıdan dakikada 1300 kelime üzerine çıkmak teorik olarak
imkânsızdır. Bu aralıkta çok hızlı okuyan okuyucular genellikle dakikada 500 – 800 aralığındaki okuma
hızına oranla, bir miktar anlama kaybına uğrarlar. Ancak bazı çok özel hızlı okuma eğitimlerinde dakikada
800 kelimenin üzerindeki okumalarda da anlama oranını yüksek tutmayı sağlayan özel stratejiler öğretilmektedir.
(KAYNAK: Net Görme ve Hızlı Okuma Eğitimi Ahmet Yaşar Zengin Sayfa 28)
En Hızlı Kitap Okuyan Kişiler
En hızlı kitap okuyan kişiler. Bizler evlerimizde kitap okurken kendimizce çok hızlı bir şekilde kitaplar okuduğumuzu düşünebiliriz. Hatta etrafımızdaki insanlarla kendimizi kıyasladığımız zaman onlardan iyide olabiliriz. Fakat birazdan bahsedeceğimiz kişiler ile kendinizi kıyaslamanız çok daha doğru olabilir. Çünkü onlar insan anatomisinin ve kapasitesinin çok daha üstünde performans gösteren ve belki de okurken “Hadi canım!” diyeceğiniz ve inanamayacağınız kişiler. İşte, dünyanın en hızlı kitap okuyan kişileri:
En Hızlı Kitap Okuyan Kişiler
Süleyman Demirel
Okuma hızları yüksek olan kişiler başında tanıdığımız bir isim var. Listemizin ilk sırasına eski Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel ile başlamak istiyoruz. Bunu okurken birçok kişinin şaşırdığına eminiz. Çünkü birçok kişi eski Cumhurbaşkanımızın böyle bir özelliği olduğunu bilmiyor. Eski Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel dakikada tam 5 bin ile 7 bin kelime arasında kelime okuyabiliyordu. Akademik başarılarının yanı sıra Süleyman Demirel dakikada okuduğu 7 bin kelime ile ülkemizdeki en hızlı okuma beceresine sahip biriydi.
John Stuart Mili
John Stuart Mili ismini daha önce duymamış olabilirisiniz. Fakat o gelmiş geçmiş en büyük 90. Dâhisi olarak gösterilen birisiydi. İngiliz Filozof John Stuart Milinin kitap okuma hızının öylesine geliştiği söylenir ki, kitabı okurken sayfaları sadece bir bakış ile okuduğu söylenir.
Gençlik yıllarında John’un babası ona bir kitap verir. Bu kitabı okuduktan sonra gelip kendisine anlatmasını ister. Bu istek kendisinin kitaplarını hızlı ve anlayarak okumasının önünü açar. Sonrasında ise olağanüstü bir okuma hızına sahip olur. Okuma hızları ile ilgili yazımıza yeni bir kişi ile tanışalım.
Howard Berg
Okuma hızları yüksek olan kişileri tanımaya devam edelim. Howard Berg 1990 yılında Guiness Rekorlar kitabına girmiş bir isim. Kendisi o zamanların Dünyanın en hızlı kitap okuyucusuydu. Dakikada tam 25.000 kelime okuyarak Guiness Rekorlar kitabına ismini yazdırdı. Kendisine bu yeteneğinin nereden geldiği sorulduğunda ise, çocukluğunda yaşıtlarının dışarıda oyun oynamak için parklara giderken, kendisinin kütüphanelerde vakit geçirdiğini anlattı. Kütüphane kendisi için bir oyun alanı gibiydi. Bu yüzden oradaki neredeyse bütün kitaplarını okuduğu belirtti. Küçüklükten gelen bu alışkanlığı ile kendini tamamen kitaplara veren Howard Berg Guiness Rekorlar kitabına girmeyi başardı. Okuma hızları ile tanınan ünlü kişeleri tanımaya devam ediyoruz.
Anne Jones
Okuma hızları ile biline kişilere devam ediyoruz. Anne Jones’i bu kadar ünlü yapan en önemli olay J.K. Rowling’in en önemli eserlerinden biri olan Ölüm Yadigarları romanını 47 dakikada okuması oldu. Harry Potter Ölüm Yadigarları serisi 200.000 kelime içeriyor. Anne Jones bu kitabı tam 47 dakikada okudu. Bunun size ne kadar olağan üstü bir zaman olduğu şöyle açıklamak istiyoruz. 47 dakikada okunan 200.00 kelime saniyede 4250 kelimelik bir sayıya denk geliyor. Bu müthiş bir rakam. Bizlerin dakikada 200 – 250 kelime okuduğunu düşündüğümüz zaman, sadece saniyede bizim dakikada okuduğumuz sayının 20 katından fazla bir sayıya denk gelmesi oldukça şaşırtıcı bir olay. Bazılarımız bunu okurken, “Okumuş fakat anlamış mı?” gibi bir soru sorabilir. Anne Jones bu kitabı bir kafede 47 dakikada bitirdikten sonra gazeteciler kendisi ile röportaj yapmaya gelmiş ve kitap ile ilgili bütün sorulara doğru cevaplar vermiş. Bu kadar hızlı okuyup aynı zamanda okuduğunu tamamen anlama sizce de müthiş bir olay değil mi?
Tarık Yiğit
Okuma hızları ile gündeme gelen Beyaz Şov’ da bizlerin tanıdığı dünyanın en hızlı okuma şampyonu Tarık Yiğit. Listemizin sonuna dünyanın en hızlı okuyan kişisini ekledik. Dünyanın en hızlı okuyan insanının bir Türk olması bize ayrı bir gurur veriyor. Tarık Yiğit bir lise öğrencisiyken katıldığı hızlı okuma yarışmasında birinci oldu. Aldığı özel eğitimler ile hızlı okumada kendini geliştiren Tarık, Amerikalı Mariel Arago’un dakikada okuduğu 6 bin kelimelik rekorunu geçti. Hem de 1-2 bin farkla değil tam 2 katı farklı. Tarık Yiğit noter huzurunda yaptığı rekor denemesinden dakikada 11 bin 725 kelime okuyarak dünyanın en hızlı okuyan insanı oldu. Aynı zamanda Tarık Yiğit 16 yaşında toplam 5 bin kitap okuyarak başka bir rekor kırdı.
Bilişsel Hızlı Okuma ve Sınav Teknikleri
Bilişsel Hızlı Okuma ve Sınav Teknikleri eğitimlerinde amacın sizleri iyi bir okur yapmak olduğunu sürekli vurgulamaktayız. İyi bir okur bir metni amacına göre nasıl okuması gerektiğine karar veren okurdur. Öyleyse okuma hızımız okuduğumuz metne ve okuma amacımıza göre değişecektir.
Arkadaşlar, kurslarımızda zor bir metinde okuma hızınız için en az %100 artış demiştik (Öğrenme amaçlı yapılan, terimsel kelimelerin ve bilgilerin. Normal metinlerde fazla olduğu metinler.) Normal metinler (gezi yazıları, deneme mektup, hikaye vb. 3-4 katı), kolay metinlerde okuma hızımız (gazete, dergi, mail, rapor okumalarında) daha fazla olacaktır.
Hızlı okuma teknikleri ile; hızlı okuyan biri:
- Blok okuma ya da satır satır okuma yapar.
- Duraklama süreleri ve sayısı azdır.
- Geri dönüşler yapmaz.
- Beyin ile okuma gerçekleştirir. İç ses yoktur ya da yok denecek kadar azdır.
- Dudakları kıpırdamaz.
- Odaklanma, dikkat sorunu azalır ya da yaşamaz.
- Metinin akılda kalıcılığı artar.
- Anlama artar.
- Okuma için ayrılan süre kısadır. Zamanı iyi kullanır.
Hızlı Okuma Size Ne Kazandıracak?
•Göz kaslarınız gelişecek.
• Okuma hızınız artacak.
• Anlama oranınız artacak
• Zaman yönetimi etkili bir biçimde kullanacaksınız.
• Yazılı ve sözlü iletişim becerileriniz artacak.
• Hafızanızı etkin kullanmayı öğreneceksiniz.
• Dikkat sorunlarınız azalacak.
• Konsantrasyon olabileceksiniz.
• Motivasyon artacak.
• Öz güveniniz gelişecek.
• Göz kaslarınız gelişecek.
• Aktif görme alanını artacak.
• Net görmeye başlayacaksınız.
• Ders çalışma teknikleri öğreneceksiniz. Akademik başarılarınız artacak.
• Sınav teknikleri ile sınavlarda zaman kazanacak soruları en kısa yolda hızlı okuyarak çözeceksiniz.
• Bilgi ve kültürel birikimde artış olacak.
• Sözcük daracığında artacak.
• Zihin, kavram haritaları kullanacaksınız. Tekrarlarınız kısalacak.
• Not alma tekniklerini öğreneceksiniz.
• Planlama becerilerinin gelişecek.
• Zihinsel gerileme azalacak.
• Analitik düşünmeniz artacak.
• Kitap okuma alışkanlığınız gelişecek.
• Paragraf sorularını
Yazımızın giriş kısmında yer alan soruların sanırım cevabını verdik. Benimde okuma hızım okuduğum metne ve okuma amacıma göre değişmektedir.
Son soruyu da şu şekilde cevaplamak istiyorum. Her şeyi hızlı okumak zorunda değilsiniz. Daha önce dediğimiz gibi amacımız sizlere okuma zevki vermek, okuma zevkinizi köreltmek değil. Şiirleri, hızlı okumak zordur. Okusanız bile aynı duyguları vermez.
[…] olan nokta kesinlikle bunun sizin hayatınızı değiştirecek bir iş olduğunu görmekten geçer. Okuma kursları ile birlikte sizlerde pratik olarak pek çok konuda bilgi sahibi olabilirsiniz. Bir yazı […]