ALES BAŞVURUSU
GENEL BİLGİLER, TEMEL İLKE VE KURALLAR
ALES’ Kimler Başvurabilir?
1.1. Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES),
- 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanları Kadroları Hakkında Kanun HükmündeKararnameye, 5538 sayılı Kanunla eklenen Ek Madde 8 uyarınca, yükseköğretim kurumlarında
öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı
kadrolarına yapılacak atamalarda, - Ülkemizde lisansüstü eğitime girişte,
- Yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde,
- Teknik öğretmenler için mühendislik tamamlama programlarında (“Teknik Öğretmenler İçin
Düzenlenecek Mühendislik Programlarının Uygulama Esas ve Usulleri Yönetmeliği” uyarınca
Mühendislik Tamamlama yerleştirme işlemleri için ALES-Sayısal puanının en az 50 olması
gerekmektedir. Adaylar, ALES puanlarını geçerlilik süresi içinde kullanabileceklerdir.)
ilgili kurumların kullanacakları puanları veren bir sınavdır. Sınavda alınan puanlar, istenildiğinde
yukarıda sayılan amaçlar için ilgili kurumlara adaylar tarafından verilecektir.
Bu kılavuz; sınava başvuru, sınavın uygulanması ve sınav sonuçlarının değerlendirilmesi esaslarını
kapsamaktadır.
1.2. Sınava; bir lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar, lisans programını bitirenler ile
denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitimi görmüş olanlar başvurabilirler.
ALES Sınav Süresi ve Soru Sayısı
1.3. Sınavda sayısal ve sözel testler uygulanacaktır. Sınav, saat 10.15’te başlayacak ve cevaplama süresi 150
dakika (2,5 saat) olacaktır.
1.4. Sınav, 81 il merkezi ile Lefkoşa’da (sadece İlkbahar Dönemi Sınavı) yapılacaktır.
1.5. Bu sınavın sonuçları, açıklandığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir. Geçmiş yıllarda söz konusu
sınavdan alınan puanların geçerlilik süresi de sonuçların açıklandığı tarihten itibaren 3 yıldan 5 yıla
uzatılmıştır.
1.6. Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim
öğretim planlamacısı kadrolarına atanabilmek için, alanındaki puan türünde yüz üzerinden yetmiş puan
alan adaylar başarılı sayılırlar. Başarılı olan adaylar, “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı
Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Yönetmelik”te belirtilen genel ve özel şartları taşımaları hâlinde giriş sınavlarına
başvurabilirler.
Yabancı Ülkelere Gönderilecek Öğrenciler İçin ALES
1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun kapsamında ilk defa öğretim
üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına yapılacak atamalarda, Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık
Eğitimi Yönetmeliği hükümlerine göre uzmanlık eğitimi almaya hak kazananların araştırma görevlisi
kadrolarına atanmalarında, 2547 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin (d) fıkrası kapsamında bir devlet
yükseköğretim kurumunda görev yapmakta olan araştırma görevlilerinin aynı yükseköğretim
kurumunda 2547 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin (a) fıkrası kapsamındaki araştırma görevlisi
kadrolarına atanmalarında, devlet hizmeti yükümlülüğü kurası sonuçlarına göre uzman kadrolarına
atamalarda, öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarında istihdam edilenlerin bulundukları
kadrolara görev süresi uzatımı mahiyetindeki yeniden atanmalarında ve yabancı uyruklu öğretim
elemanlarının sözleşmeli olarak çalıştırılmalarında Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı
Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanmayacağından, bu kapsamdaki atamalarda ALES’ten
başarılı olmak şartı aranmamaktadır.
TIP ve Diş Hekimliğinde Okuyanlar İçin ALES
Doktora veya sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış olanların, tıpta veya diş hekimliğinde uzmanlık
eğitimini tamamlayanların, meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen
uzmanlık alanlarına atanacak öğretim görevlilerinin ve yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi
dışındaki öğretim elemanı kadrolarında çalışmış veya çalışmakta olanların öğretim üyesi dışındaki
öğretim elemanı kadrolarına başvurularında merkezi sınav şartı aranmaz.
ALES Puanı Nerelerde Geçerli
1.7. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü senatolarınca ALES puan şartı istenilmeyen tezsiz yüksek
lisans programları haricindeki lisansüstü programlara öğrenci seçme ve yerleştirme işlemlerinde bu
sınav sonuçları kullanacaklardır. Adayların sınavdan, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde en
az 55 puan (tezsiz yüksek lisans programları için senatolarca daha düşük bir puan belirlenebilir), lisans
diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için ise en az 80 puan almaları
gerekmektedir. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü senatolarınca bu puanların üzerinde bir
standart puan belirlenebilir. Yükseköğretim kurumları, lisansüstü programlarına öğrenci seçiminde
sınav puanının, % 50’den az olmamak koşuluyla, ne kadar ağırlıkla değerlendirmeye alınacağını
adaylara duyuracaklardır. Yükseköğretim kurumları seçme işlemlerinde sadece bu puanlardan
yararlanabilecekleri gibi, bu puanları ön eleme amacıyla veya kendi yapacakları sınavın bir parçası
olarak da kullanabileceklerdir.
Güzel Sanat Fakülteleri ve Konservatuvar İçin ALES
Güzel Sanatlar Fakülteleri ile Konservatuvarlara alınacak yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik
öğrencilerinden, ALES’e girmiş olma koşulu aranmaz. Ancak, Güzel Sanatlar Fakülteleri ile
Konservatuvarlardaki doktora programlarına başvurularda Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü
senatolarınca ALES puan şartı getirilebilir. Lisans derecesiyle doktora veya sanatta yeterlik programına
başvuranların lisans mezuniyet not ortalamalarının 4 üzerinden en az 3 veya muadili bir puana sahip
olmaları gerekir.
ALES Başvuru Puanları
Temel Tıp Bilimlerinde doktora programlarına başvurabilmek için Tıp Fakültesi mezunlarının lisans
diplomasına ve 50 puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek Temel Tıp Puanına veya
ALES’in Sayısal kısmından 55 standart puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek
ALES standart puanına sahip olmaları; Tıp Fakültesi mezunu olmayanların ise yüksek lisans
diplomasına (Diş Hekimliği ve Veteriner Fakülteleri mezunlarının lisans derecesine) sahip olmaları,
ALES’in Sayısal kısmından 55 standart puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek
ALES standart puanına sahip olmaları gerekir.”
ALES Şartı Hangi Durumda Aranmaz
1.8. Yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması amacıyla, lisansüstü öğrenimi
görmek üzere yurt dışına gönderilecek adayların seçiminde de bu sınavın sonuçları kullanılacaktır. Bu
yolla yurt dışında lisansüstü öğrenim görmek isteyen adayların bu sınava girmeleri zorunludur. Mecburi
hizmet yükümlülüğü olmaksızın, kendi imkânlarıyla yurt dışında lisansüstü öğrenim göreceklerin bu
sınava girme zorunluluğu bulunmamaktadır.
1.9. Bazı kamu kurum ve kuruluşları, yurt dışında lisansüstü öğrenim görecek öğrencilere burs verirken bu
sınavın sonuçlarından yararlanmaktadırlar. Yurt dışındaki öğretim kurumları lisansüstü öğrenim görmek
üzere kendilerine başvuran adaylardan ülkemizde yapılmış bir sınavın sonuçlarını da istedikleri
takdirde, adaylar bu sınavın sonuçlarını bu kurumlara verebileceklerdir.
1.10. Yurt içindeki ve yurt dışındaki kurumlar istedikleri takdirde amaçları doğrultusunda bu sınavın
sonuçlarını kullanabilirler.
Engellilerin ALES’ te Yapması Gerekenler
1.11. Engelli/sağlık sorunu olan adayların başvurularını yapmadan önce kılavuzun ENGELLİ/SAĞLIK
SORUNU OLAN ADAYLAR VE SAĞLIK DURUMU/ENGEL BİLGİ FORMUNUN
DOLDURULMASI maddesini dikkatle okumaları, buna göre SAĞLIK DURUMU/ENGEL BİLGİ
FORMUNDA yer alan durumlardan kendilerine uygun olan seçenekleri işaretlemeleri gerekir.
1.12. Sınavın uygulanmasında ve sonuçların değerlendirilmesinde aday tarafından verilen bilgiler esas
alınacağından, Aday Başvuru Formlarına yazılan bilgilerdeki eksikler ve yanlışlar yüzünden doğacak
sonuçlardan aday sorumlu olacaktır. Bir adayın beyanının gerçeğe uymadığı tespit edildiği takdirde bu
aday, aradan geçen süreye bakılmaksızın bu sınavdan elde ettiği tüm haklarını kaybedecektir.
ALES Sınav Sonuçlarının Geçerliliği
1.13. Sınavın ve sınav sonuçlarının geçerli sayılabilmesi için adayların bu kılavuzdaki tüm kurallara uyması
zorunludur. Kurallara uymayan adayların sınavı geçersiz sayılır. Sınavdan sonra bile olsa bu kurallara
uymadığı tespit edilen adayların sınav sonuçlarından doğan hakları geçersiz sayılacaktır.
1.14. Bu sınava girme hakkı olmadığı hâlde sınava giren adayın ilgili sınav sonuçlarının geçerliliği bulunmaz.
1.15. Sınava girmek ve başarılı olmak, kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuatta yer almayan bir hak
vermez.
1.16. Adayların başvuru işlemine geçmeden önce mutlaka bu kılavuzu dikkatlice okumaları/incelemeleri ve
tüm sınav koşullarını/kurallarını kabul ederek başvuru yaptıklarını belirtir ekran üzerinde yer alan
kutucuğu işaretlemeleri zorunludur.
KAYNAK: ÖSYM